Czy trzeba uczyć się gramatyki? To jedno z najczęstszych pytań moich uczniów. Koncepcja regułek i ćwiczeń na zdaniach wyciągniętych z kontekstu dla większości z nich nie jest szczególnie przyjemna. Dodatkowo, te ćwiczenia z reguły sprawiają wrażenie bardzo odległych od faktycznego użycia języka w życiu. Do czego to w ogóle może mi się przydać? Czy mogę pominąć ten żmudny i trudny aspekt nauki języka?
Odpowiedzi na te pytania należy szukać u podstaw nauki, czyli wśród własnych celów długoterminowych. Odpowiedz sobie na pytanie po co się uczysz i do czego potrzebny Ci język obcy, a następnie skrój materiał do nauki na miarę własnych potrzeb.
Nie trać czasu
Nie od dziś wiadomo, że ucząc się rzeczy, których nigdy nie mamy okazji użyć, zapominamy je w niezwykle szybkim tempie. Tak więc czas poświęcony na zrozumienie materiału i przyswojenie go można uznać za stracony. Na początkowym etapie nauki, jeśli Twoim celem jest dwutygodniowy urlop za granicą, gdzie będziesz używać języka, aby kupić bilet lub zamówić danie w restauracji, nie ma potrzeby uczyć się skomplikowanych struktur lub odmian zaawansowanych czasowników. Wystarczy, że ćwicząc mówienie i słuchanie opanujesz zwroty, które pozwolą Ci odnaleźć się w tej wąskiej „turystycznej rzeczywistości”. Możliwe, że taki kontakt z językiem i udany urlop sprawią, że Twoje cele się zmienią.
Wszystko zależy od celu
Jeśli natomiast Twoim celem jest pełne funkcjonowanie w języku obcym, chcesz prowadzić rozmowy z obcokrajowcami, czytać ze zrozumieniem teksty w oryginalnej wersji i korespondować tworząc własne, poprawne językowo wypowiedzi pisemne, znajomość gramatyki okaże się niezwykle przydatna. Oczywiście nawet nie znając zasad poprawnego budowania zdań intuicyjnie jesteś w stanie przekazać informację, którą zrozumie Twój rozmówca przy odrobinie cierpliwości i dobrej woli. Jednak jeśli chcesz bez skrępowania, świadomie i poprawnie używać języka, a nie lawirować w nim po omacku, gramatyka jest narzędziem, które ułatwi Ci osiągnięcie Twojego celu.
Przydatne narzędzie
Osobiście, ucząc się języków obcych, nie stronię od ćwiczeń gramatycznych. Moje doświadczenie jako osoby uczącej się pozwala mi zauważyć kilka zasadniczych korzyści z poznawania reguł gramatycznych.
Po pierwsze, słyszę swoje błędy. Konfrontując to, co mówię ze znanymi mi zasadami budowania wypowiedzi, potrafię niemal mechanicznie wyłapać swój błąd, a następnie zanalizować powód jego powstania.
Po drugie, świadomie poprawiam swoje wypowiedzi. Rozpoznając błędy, które popełniam mogę pracować nad ich wyeliminowaniem, a co za tym idzie, wciąż udoskonalam swoje umiejętności komunikacyjne.
Po trzecie, znajomość zasad gramatycznych zdecydowanie ułatwia i przyspiesza naukę kolejnego języka obcego. Poznając nowe konstrukcje języka B, którego się uczę, konfrontuję je ze znanymi mi konstrukcjami występującymi w języku A, który znam lepiej. Zauważam analogie i bez problemu potrafię odnaleźć się wśród „nowych-starych” zasad.
Po czwarte, polubiłam ćwiczenia gramatyczne. To, co w czasach szkolnych wydawało się nudną i przykrą praktyką, stało się uzależnieniem. Ćwiczenia na wybór właściwej formy słowa lub dopasowanie odpowiedniego elementu konstrukcji gramatycznej traktuję jak krzyżówki albo sudoku. Ta swojego rodzaju łamigłówka gramatyczna, przy właściwym podejściu, może być przyjemna i nawet odprężająca.
