Jedną z moich wakacyjnych lektur tego roku była wspaniała „Siła nawyku” Charlesa Duhigga. Zaczytałam się w badaniach, eksperymentach i opisywanych przez autora przykładach, które dowodzą tego, jak kształtowanie i zmiana nawyków może zmienić życie. Umiejętne kierowanie własnymi nawykami może stanowić rozwiązane dla jednego z częstszych problemów osób uczących się języków obcych – braku systematyczności.
Poświęcając na rozwój językowy określoną, nawet niewielką ilość czasu na co dzień, każdy z nas może z satysfakcją przyglądać się stale zachodzącym postępom. Niestety, bez względu na to jak wygląda Twoja codzienność, trzymanie się wyznaczonego planu bywa trudne, nawet wtedy, gdy zadbamy o to, aby forma nauki była przyjemna. Wygląda jednak na to, że wystarczy współdziałanie kilku elementów , aby móc trwale zaznaczyć aktywność językową w swojej codzienności, kształtując nowy nawyk.
Wskazówka
To pierwszy element, którego potrzeba do wykształcenia nowego nawyku. Wskazówką do podjęcia aktywności językowej powinno być coś, co wywołuje dobre i przyjemne skojarzenia. Może to być widok atrakcyjnych materiałów językowych, dźwięk ulubionej piosenki w danym języku, zapach świeżo zaparzonej kawy, która ma Ci towarzyszyć w codziennej nauce lub widok wygodnego fotela, w którym możesz odprężyć się poświęcając chwilę na przeczytanie artykułu w języku obcym. Sam musisz zdecydować jaka wskazówka będzie dla Ciebie najlepsza. Powinna dawać o sobie znać zawsze o tej samej porze i w tych samych, sprzyjających okolicznościach, żeby nic nie zdołało Cię rozproszyć.
Zaprogramowanie wskazówki nie jest trudne. Jeśli zamierzasz uczyć się zaraz po przebudzeniu lub po powrocie z pracy, połóż swoje materiały tuż obok łóżka lub przygotuj je w miejscu, które odwiedzasz jako pierwsze, wracając do domu. Wiedząc, jaka pora jest dla Ciebie najlepsza, ustaw sobie w telefonie przypomnienie o codziennej sesji z językiem obcym o tej godzinie. Niech przywołuje Cię ulubioną piosenką. Bądź kreatywny i pomyśl jaka wskazówka nie minie Cię niezauważona.
Zwyczaj
Po wskazówce następuje zwyczaj, czyli określona aktywność językowa. Pamiętaj, że ważne jest, żebyś czerpał przyjemność z codziennej nauki. Aby tak było, musisz wybrać właściwą formę i odpowiedni czas trwania aktywności. Jeśli przyjmiesz, że codziennie będziesz poświęcał godzinę na uczenie się na pamięć list słówek, prawdopodobnie dość szybko ta forma stanie się dla Ciebie nużąca, a Twoja codzienność co rusz będzie Ci podsyłać pilne zadania i ważne zdarzenia, które uniemożliwią spędzanie sześćdziesięciu minut dziennie na naukę. Przede wszystkim, forma pracy musi być ciekawa. Wypróbuj różnych znanych Ci metod lub sięgnij po inspirację do tych, które już opisywałam na blogu. Warto też spojrzeć rozsądnie na swoje możliwości. Nawet piętnaście minut dziennie robi różnicę dla Twojego językowego rozwoju, jeśli będzie to stały element każdego dnia. Jednocześnie, jest to tak niewiele czasu, że z pewnością nie przeszkodzi Ci to w realizowaniu innych planów zawodowych i prywatnych.
Powiedzmy, że Twoim aktualnym celem jest poszerzenie zasobu słownictwa o nowe zwroty i chcesz to robić poprzez śledzenie podcastów w języku obcym. Po pojawieniu się codziennej wskazówki powinieneś oddać się bezpośrednio swojemu nowemu nawykowi.
Nagroda
Podczas kształtowania nawyku ważne jest, aby nagroda wystąpiła tuż po aktywności językowej. Tylko w ten sposób Twój organizm powiąże przyjemność z jej otrzymania z nawykową czynnością. Doskonałą nagrodą jest już samo uczucie, które towarzyszy Ci po odbyciu aktywności językowej. To wyjątkowa satysfakcja, że udało Ci się zadbać o własny rozwój. Nie zaniechaj tej refleksji, w której możesz się sam docenić. Krótka refleksja o tym, czego się nauczyłeś i jak się z tym czujesz jest bezcenna! (Za chwilę dowiesz się dlaczego.) Zapisz ją i umieść swoją relację na tablicy językowej lub w notatniku Twoich refleksji. Ten krótki wpis będzie Cię motywował w przyszłości. Więcej o nagrodach przeczytasz tutaj.
Pragnienie
Jeśli trafiłeś na tego bloga, już tli się w Tobie pragnienie znajomości i aktywnego używania języka obcego. To uczucie spowodowało, że rozpocząłeś naukę (lub rozpoczynałeś ją wielokrotnie). To również doprowadziło Cię do momentu, w którym czytasz ten artykuł i zastanawiasz się jak wykształcić w sobie nawyk systematycznej nauki.
Wróćmy do nagrody. Poczucie satysfakcji z zadbania o siebie, inwestycji w swój rozwój, przyszłość i otwierające się możliwości jest czymś tak przyjemnym, że chcesz w tym trwać i wciąż doświadczać na nowo. To zaś sprawia, że gdy kolejnego dnia spotkasz się ze wskazówką, od razu zapragniesz swojej nagrody, więc, aby ją otrzymać oddasz się nawykowej czynności. Pragnienie nagrody jest zatem motorem dla Twoich działań.
Nawyku nie buduje się jednego dnia. To proces, który kształtujemy przez powtarzanie danych sekwencji zdarzeń. Wszystko wydaje się tak proste i automatyczne, że szkoda byłoby nie spróbować.
